Psy żyją w sąsiedztwie ludzi od zarania dziejów, archeolodzy odnaleźli nawet szczątki ludzi i psów grzebane w tych samych grobach. Najstarsze dowody na współistnienie obu gatunków, sięgają ponad 15 tysięcy lat w przeszłość, do czasów, gdy zaczęły one towarzyszyć myśliwym w wyprawach łowieckich.

Psów do polowań używali dawni myśliwi z Syberii, już ponad 10 tysięcy lat temu. Inne szczątki, wskazujące na współistnienie psów i ludzi, odnaleziono w zachodniej Europie i na Bliskim Wschodzie. O udomowionych psach, pełniących przeróżne funkcje w świecie ludzi wspominają pisma sumeryjskie sprzed sześciu tysięcy lat.

Mówimy tu oczywiście o czasach, gdy pies domowy był już naturalną częścią ludzkiej kultury. Jednak najwcześniejsze ślady koegzystencji psa domowego sięgają ponad 30 tysięcy lat wstecz. Potwierdziły to wykopaliska w jaskiniach na terenie obecnej Belgii i Niemiec.

Najwcześniejsze psy domowe, wyglądem zbliżone były do dzisiejszych psów rasy Husky, lecz były dużo większe i silniejsze. Poza polowaniami, wykorzystywano je do przenoszenia towarów, obrony przed innymi zwierzętami, tropienia i stróżowania.

Czy pies domowy pochodzi od wilka?

Pytanie to do dziś pojawia się w wielu pracach naukowych. Silna grupa naukowców uważa, że pies domowy, jest odmiennym gatunkiem niż jego kuzyn wilk. Jednak prawda jest inna. Najnowsze badania genetyczne dowodzą, że pies domowy pochodzi bezpośrednio od wilków żyjących dziko w Europie i Azji ponad 120 tysięcy lat temu.

Do rozszczepienia linii genetycznej doszło już 100 tysięcy lat temu. Jednak oddzielnym gatunkiem pies domowy stał się dopiero przed około 40 tysiącami lat. Proces ten przyspieszyło udomowienie przez człowieka i rozpoczęcie hodowli ze sztucznym doborem. Spowodowało to również pojawienie się kolejnych, czasem bardzo różnych psich ras.

Jak doszło do rozgałęzienia w linii genetycznej dawnych wilków? Cóż, jest kilka teorii. Jedna z nich mówi o krzyżowaniu się wilków z żyjącymi wówczas szakalami i kojotami.

Rasy psów domowych

Co to jest rasa psa? A więc, to grupa osobników, która jest w stanie mnożyć się z zachowaniem tych samych cech wspólnych u każdego z jej przedstawicieli. Ważne jest, by nowo powstała rasa była na tyle silna, aby mogła uniknąć kojarzenia krewnych.

Początkowo istniało niewiele ras. Powstawały one samoczynnie ze względu na środowisko, w którym żyły psy. W klimacie chłodnym rodziły się szczenięta z grubym i ciepłym futrem. W górach psy miały dłuższe nogi, a w tropikach najlepiej spisywała się krótka sierść i długi język, dzięki któremu pies pozbywa się nadmiaru ciepła.

Z czasem to ludzie zaczęli tak dobierać psy, by ich kolejne pokolenia spełniały potrzeby i wymagania właścicieli. Tak powstały rasy psów bojowy, strażniczych, myśliwskich i wielu wielu innych. Badania archeologiczne wskazują, że jeszcze 6 tysięcy lat temu na ziemi żyło jedynie pięć podstawowych ras psów.

Przez cały okres współistnienia ludzi i psów, powstało tysiące ras. Wiele z nich było ślepym zaułkiem i zostało wygaszone lub wymarło samoistnie. Do dnia dzisiejszego przetrwało około 400 ras spisanych w rejestrach kynologicznych.

Rasy psów dzielone są na podstawie ich użyteczności i wyglądu. Te z nich, które są zbliżone wyglądem do wilków, nazywamy rasami pierwotnymi z niewielką zmianą genową. Pozostałe są wariacjami na tematu użyteczności lub kaprysu ich twórców. Obecnie wiele ras powstaje dla zaspokojenia pragnień ludzi, a nie ze względu na potrzeby i użyteczność czworonogów. Co gorsza, coraz częściej ciała psów ulegają znacznemu zniekształceniu, co odbija się na jakości ich życia.

Choć hodowla psów z uwzględnieniem czystości rasy, pozwala uwydatnić niektóre cechy osobników, to jednak są tacy, którzy uważają, że to psy mieszane posiadają większą pule genową pozwalającą stworzyć bardziej wartościowe osobniki. Nie gardźmy więc kundelkami.